Uitstel van pensionering: Verwerken van reacties van werknemers en werkgevers
De postdoc-functie levert een bijdrage aan een van de centrale doelstellingen van Netspar, namelijk het vergroten van het wetenschappelijk inzicht in de reactie van individuen en arbeidsmarkten op de verhoging van de wettelijke pensioenleeftijd en de toegenomen levensverwachting. De werkzaamheden van de postdoc zullen vooral gericht zijn op thema 3.1 “De arbeidsmarkt en oudere leeftijdsgroepen”. In dit Postdoc-project wordt geanalyseerd op welke manieren arbeidsmarkt- en pensioeninstellingen (bijv. verplichte pensionering, AOW-leeftijd gekoppeld aan levensverwachting), werkgeversbeleid en verschillende organisatorische omgevingen van invloed zijn op een flexibelere overgang van werk naar pensioen. Bij de analyse zal de postdoc zowel de aanbodzijde als de vraagzijde van de arbeidsmarkt onderzoeken. Aan de aanbodzijde worden de werknemersgegevens geanalyseerd die door het NIDI zijn verzameld bij meer dan 6.500 werknemers van 60-65 jaar in ruim 1500 organisaties in de overheidssector, de zorgsector en de bouwsector (ABP, PfZw, BpfBouw). Dit betekent dat we meerdere respondenten per organisatie hebben, waardoor we kunnen onderzoeken hoe organisatorisch beleid en organisatorische praktijken individuele werknemers in de betreffende organisaties beïnvloeden. Bovendien kunnen we met deze gegevens onderzoeken wat de effecten zijn van het afschaffen van verplichte pensionering op de voorkeuren en het gedrag (opleiding, werkmotivatie, enz.) van oudere werknemers, en op de reacties van managers en de organisatorische ondersteuning voor het verlengen van loopbanen tot na de verwachte datum van pensionering. Met name omdat regelingen voor verplichte pensionering van sector tot sector verschillen (ambtenaren bij de nationale overheid hoeven bijvoorbeeld niet meer verplicht met pensioen). Naast het analyseren van de werknemersgegevens wordt in dit postdoc-project een grote nationale enquête onder werkgevers verricht en worden de resultaten daarvan verzameld (ongeveer N=1.000). In deze enquête kijken we niet alleen naar de economische en sociale krachten achter wervings- en retentiepraktijken, maar ook naar leeftijdsgerelateerde stereotypen onder werkgevers, leeftijdsnormen, en kennis en opvattingen over de hervormingen van het pensioenstelsel. De resultaten van de werkgeversquête kunnen worden vergeleken met een vergelijkbaar onderzoek dat tussen 2000 en 2009 door de hoofdaanvrager is uitgevoerd.
De postdoc-functie is gekoppeld aan het NWO-Vici-programma van Henkens, uitgevoerd aan de NIDI-KNAW in Den Haag.
